Barbet - pies niezwykły
Za wyglądem niewinnego, spokojnego i trochę ospałego niedźwiadka (a takie jest pierwsze złudne wrażenie) kryje się niezwykły charakter jednej z najstarszych i najrzadszych ras psów. Zachowanie barbetów i ich reagowanie na otaczający świat jest absolutnie wyjątkowe i unikalne, co potwierdzi każdy kto miał z nimi do czynienia. Żywiołowy, silny i niezwykle inteligentny a przede wszystkim chętny do pracy z człowiekiem. Łatwy w szkoleniu a jednocześnie bezlitośnie wykorzystujący błędy szkolącego. Nie ma chyba dziedziny "psiego życia" w której, mimo niewielkiej liczebności, nie ma przedstawicieli rasy. Barbety polują, aportują, uprawiają "dock-diving", posłuszeństwo sportowe i agility, pracują jako psy terapeutyczne i jako przewodnicy dla niewidomych. Barbet przystosowuje się do trybu życia swoich właścicieli, potrafi spędzić pół dnia na spokojnym leniuchowaniu by wieczorem przypomnieć o koniecznej dawce emocji. Solidny spacer z atrakcjami to minimum w dzień powszedni, w weekend trzeba się postarać bardziej (choć psiak da Wam się wyspać). Barbet to pies dowodny, więc uwielbia wodę i pływanie do którego został "stworzony". Jeśli szukacie spokojnej i domolubnej maskotki służącej wyłącznie do przytulania to barbet nie jest dla was. Psu trzeba poświęcić czas i uwagę. Barbety są psami myśliwskimi-dowodnymi nie tylko z nazwy jak większość psów z VIII grupy FCI. Wciąż polują, aportują i płoszą a znaczna część z nich ma za sobą zaliczone próby myśliwskie. Przygotowanie psa do takiej próby to miesiące intensywnych ćwiczeń. Oczywiście można z barbeta zrobić domowego pluszaka, tylko po co marnować jego niezwykły charakter? Skoro decydujecie się na tę niezwykłą i rzadką rasę psów, może warto spróbować czegoś więcej?
Barbet (francuski pies dowodny, Griffon d'Arret) – rasa należąca do grupy psów aportujących, płochaczy i psów wodnych. Zaklasyfikowana do sekcji psów dowodnych (sekcja trzecia grupa VIII FCI) przez Société Centrale Canine, choć do roku 1986 należała do grupy wyżłów i psów gończych. - stąd nazwa - Griffon d'Arret. Barbet jest starą rasą. Używany do polowań na zwierzynę i ptactwo wodne, z łatwością wykonuje polecenia myśliwego, płoszy i aportuje. Ma wełnistą i grubą sierść, która daje mu doskonałą ochronę w czasie pracy.
Barbety są przodkami wszystkich psów wodnych, jak również ras pasterskich takich jak Briard czy Bouvier des Flandres z którymi były wielokrotnie krzyżowane. Obecnie te wszechstronne psy wykorzystywane są również w terapii chorych oraz w opiece nad niepełnosprawnymi i niewidomymi. Nazwa barbet pochodzi od francuskiego barbe, oznaczającego brodę, która formuje się na pysku psa nadając mu charakterystyczny wygląd. Rasa jest niezwykle rzadka, liczebność jest szacowana na około 1400 sztuk z czego 28 żyje w Polsce.
Wygląd i umaszczenie
Barbety osiągają wzrost 58-65 cm w przypadku psów, suki mierzą 53-61 cm, ważą 17-28 kg. Jednakże pierwotny standard rasy kwalifikował ją jako "średnią", a ekstremalne wymiary rasa "zawdzięcza" krzyżowaniu z innymi rasami i nie są one pożądane przez oddanych rasie hodowców. Psy w starym typie pochodzące ze starych linii, są mniejsze i lżejsze. Société Centrale Canine, prowadzi obecnie badania i pomiary, które prawdopodobnie zaowocują znaczącym obniżeniem wymiarów podanych w standardzie rasy. Sierść psa jest dość długa, naturalnie opadająca (c.a. 15cm), wełnista falująca bądź delikatnie kręcona nigdy sucha, nastroszona badź spuszona. Powinna formować "dredy" bądź "strąki". Słaba jakość włosa u niektórych psów jest efektem krzyżowania barbetów z innymi rasami. W skrócie - sierść barbeta nigdy nie powinna przypominać sierści pudla. Ta ostatnia jest niezwykle trudna do utrzymania w czystości, szczególnie gdy pies dużo czasu spędza na dworze. Gęsta szata może się filcować choć w miarę regularne czesanie bądź szczotkowanie (raz na 2 tygodnie) zapobiega powstawaniu kołtunów. Barbety nie mają podszerstka a sierści (włosów) nie gubią. Nie wywołuje on alergii nawet u osób z bardzo silnymi reakcjami alergicznymi na włos innych psów nie oznacza to jednak, że jest ona całkowicie hipoalergiczna (hipo oznacza "mniej", nie istnieją psy nie uczulające, ale są takie które uczulają w ograniczonym stopniu i do nich właśnie zalicza się barbety ale również pudle i inne psy dowodne). Barbeta się nie "groominguje", jego sierść ma być długa, naturalna i falującą bądź kręcona i tylko tak może być prezentowana na wystawie. Najpopularniejsze są barbety koloru czarnego, sporo jest psów brązowych, brudnobiałych, a także łaciatych, jednakże dopuszczalne jest jedynie połączenie któregoś z kolorów podstawowych z białym. Barbet powinien być mocno i proporcjonalnie zbudowany, silny, posiadać szeroką głowę, okrągłą i dobrze zbudowaną klatkę piersiową, ogon nisko osadzony, nie noszony nad grzbietem na końcu zakończony charakterystycznym haczykiem. Barbet to rasa stara, prosta (nie "wyrafinowana" jak jej młodszy salonowy krewny - pudel) i tak też powinna wyglądać. Hodowcy lubią określać barbeta jako psa rustykalnego.
Charakter
Barbety to bardzo wesołe, żywiołowe i skore do zabawy psy myśliwskie, niezwykle przywiązane do swojego stada. Już sama próba przypisania ich do określonej grupy FCI pokazuje, jak niezwykle uzdolnione i uniwersalne są te psy. Pierwotnie kwalifikowane jako psy myśliwskie, włączone w 1986 roku do grupy psów dowodnych...a blisko spokrewnione i w przeszłości krzyżowane z pasterskimi - Bergers de la Crau. Szkolenie barbetów jest zarazem proste i trudne. Proste ze względu na dużą inteligencję, komunikatywność i spryt. Ta sama inteligencja powoduje jednak , że pies potrafi wykorzystać najmniejszą nawet niekonsekwencję i błędy szkolącego, do tego szybko się nudzi powtarzającymi się ćwiczeniami. Barbety to psy o niekończących się wręcz pokładach energii, którą trzeba spożytkować (szkolenia, wędrówki, tropienie, agility) w przeciwnym razie pies będzie nieszczęśliwy.
Poza ruchem, psy potrzebują porcji zabawy angażującej intelekt, szukanie pochowanych przedmiotów, rewirowanie, podążanie za śladem czy aportowanie z wody to ich ulubiona (i męcząca) rozrywka. Przyszły właściciel może się też spodziewać, że pies w trakcie spaceru będzie namiętnie tropił, a na widok przelatujących bądź chodzących ptaków, instynktownie zastygnie w bezruchu i wykona klasyczną stójkę, wystawiając zwierzynę do strzału. Myśliwskie zdolności psa doceniane są w jego ojczyźnie, gdzie rasa jest dopuszczona do tzw. Brevet de Chasse a l’Eau, w skrócie do generalnej wodnej i terenowej próby psów myśliwskich, również w Polsce psy te pracują z myśliwymi. Psy są przyjazne dla innych zwierząt domowych. Ich niezwykła łagodność i inteligencja powoduje, że barbety biorą udział w kynoterapii jak również służą niewidomym za przewodników. Oczywiście pamiętać trzeba, że charakter psa kształtuje w głównej mierze właściciel i nawet pogodnie wyglądający pies może być agresywny.
Zdrowie
Ze względu na niewielką liczebność, poznanie problemów zdrowotnych rasy nie jest łatwe. Duże zróżnicowanie gatunkowe, oraz szczególna staranność hodowców w doborze psów powoduje, że problemy genetyczne nie występują (mowa o psach pochodzących ze starych linii) a dostępne dokumenty pozwalają prześledzić historię każdego psa do roku 1890. Szczególnie bujna szata może powodować zarastanie małżowiny usznej w wyniku czego mogą pojawić się infekcje uszu. Wystarczy regularnie usuwać jej nadmiar i stosować specjalny puder. Większość hodowców wykonuje tzw. “hip-score” i tylko psy uzyskujące najwyższe oceny są dopuszczane do rozmnażania. We Francji trwają obecnie badania nad rasą i występującymi chorobami. Warto pamiętać, że przetrzebiona rasa była wielokrotnie skrzyżowania z innymi psami w szczególności pudlami. Dysplazja, epilepsja i problemy ze zgryzem, pojawiają się wyłącznie wśród psów, które mają w sobie dużo krwi z innych ras, u barbetów, które wywodzą się ze starych linii, chorób się nie spotyka. Dlatego przy wyborze szczeniaka warto zwrócić uwagę na pochodzenie psa i unikać psów mających dużą domieszkę krwi innych ras, niestety wciąż niektórzy hodowcy nie przywiązują do tego wagi (umyślnie bądź z niewiedzy). Zły wybór hodowli, może doprowadzić do tego, że kupiony barbet, będzie w rzeczywistości mieszańcem pudla, portugalskiego psa dowodnego i spaniela. Profesjonalny hodowca zawsze powinien wykonać swoim psom pełny zakres badań (oczy i stawy) i udostępnić ich wyniki kupującym.
O historii rasy można przeczytać tutaj.
Hodowcy
Świat Barbetów od dawna podzielony jest na dwa obozy i jeśli nad czymś można ubolewać to tylko nad tym, że jeden z nich wciąż istnieje i ma się teoretycznie całkiem dobrze. Linia podziału jest prosta i klarowna. Z jeden strony są hodowcy, którzy walczą o zachowanie rasy w jej pierwotnym kształcie z użyciem wszystkich dostępnych psów pochodzących ze starych linii i hodowli takich jaki Poppenspaler's czy Barbochos de reiau de Prouvenco. Z drugiej strony są ludzie, którzy uważają, że Barbet to już wymarła rasa, cudownie odnowiona w latach osiemdziesiątych. Takie psy to głównie pudle zmieszanie z dziesiątkami innych ras, z braku argumentów (a raczej ze świadomości, że przyznanie się do błędu, podważa sens ich "hodowli") istnienie starych linii po prostu ignorują, a psy z nich pochodzące starają się wyeliminować tak by nigdy nie kuły ich w oczy na wystawach. Stąd ciągłe zmiany standardu rasy (zwiększanie minimalnej wagi i wzrostu) i nękanie niepokornych. Francuski hodowca Rainer Georgii (nazywany po prostu "Panem Barbet"), założyciel znakomitej hodowli Poppenspaler's musiał rejestrować swoje psy w... Niemczech gdyż we Francji odmawiano im uznania.
Artykuł pochodzi ze strony Barbety Argo i Georgia Wierciłapa: http://kula.ndl.pl